Urbex en straatfotografie - Met Canon naar verboden terrein

Eenmaal aangekomen in de Maassilo is de sfeer meteen gezet. Het industriële pand van meer dan honderd jaar oud ademt geschiedenis, oud metaal voert de boventoon. Al snel worden de leden van de pers, bloggers en vloggers ingedeeld in groepen, om een aantal workshops te volgen met het thema Off Limits. Goed nieuws, we mogen weer naar buiten, de regen in.

De Rotterdamse Maassilo

Straatfotografie

Buiten staat de goedlachse fotograaf Ahmet Polat op ons te wachten. Ahmet is Fotograaf des Vaderlands 2015 en straatfotograaf. 'Maar ik doe veel meer, hoor', vertelt hij. 'Ik zit bijvoorbeeld ook in de fashionfotografie, al geloven mensen dat vaak niet als ze me zien.' Hij lacht hard. 'Zullen we gaan?' Alle groepsleden krijgen een nieuwe Canon PowerShot-camera om mee te fotograferen. Wij kiezen voor de spiegelreflex-achtige G5 X, de bloggers en vloggers gaan voor de compactere G9 X.

De camera's werden in oktober dit jaar aangekondigd tijdens de Canon Expo in Parijs. Tijdens deze jaarlijkse beurs laat Canon zien waaraan gewerkt wordt. We hebben dus te maken met splinternieuwe camera's en dat zorgt voor het nodige enthousiasme, ondanks de regen, die onderhand wordt vergezeld door een gemene wind.

De Canon PowerShot G5 X

Contact

Vol goede moed gaan we op pad, onder leiding van Ahmet. Enthousiast vertelt hij over straatfotografie en wat er allemaal bij komt kijken. 'Ik fotografeer eigenlijk alleen maar mensen', aldus de fotograaf. 'De omgang met die mensen is ontzettend belangrijk. Het contact niet aangaan is niet meer van deze tijd. Mensen hebben het ook meteen door als je ze probeert te fotograferen en daar worden ze wantrouwend van. Als jij in het menu van je camera gedoken zit, ben je bovendien net zo goed een doelwit.' Het duurt niet lang voordat we zien wat Ahmet bedoelt. Hij neemt de groep mee en loopt een steiger op, wat zorgt voor een uniek perspectief op de Maassilo. De grote schepen aan de steiger zijn bewoond en het is dan ook privéterrein.

We worden meteen bekeken en binnen enkele minuten komt een vrouw op ons afgelopen om verhaal te halen. De groep lijkt het nauwelijks door te hebben, maar Ahmet komt haar al vrolijk tegemoet. Na een paar minuten komt hij terug. 'Dit is precies wat ik bedoel, er wordt hier veel ingebroken en zij vertrouwde ons niet. Toen ik uitlegde dat we alleen wat foto's willen maken, vond ze het prima, zolang we hun bezittingen maar niet vastleggen. Zo zie je maar, het sociale aspect is belangrijk, de techniek komt later.' We mogen dus doorlopen. 'Maar het kan goed zijn dat iemand anders ons alsnog wegstuurt hoor', zegt Ahmet en hij lacht weer.

Nadat we de pier verlaten, komt de eerste workshop alweer tot zijn einde. In totaal hebben we misschien vijftig meter afgelegd, maar dat is juist het geheim. 'Zorg dat je terugkijkt en probeer alles vanuit verschillende perspectieven te bekijken', adviseert Ahmet. 'Een gebouw kan er dan ineens een stuk interessanter uitzien. 'Tijdens het fotograferen valt de PowerShot G5 X positief op: de kleine camera ligt, ondanks zijn afmetingen, prettig in de hand en de elektronische zoeker geeft een helder beeld van je kader. Je ziet meteen hoe de foto gaat worden. Eenmaal uitgeschakeld past de camera met gemak in een jaszak.

Urbex

Na een korte vaart met de watertaxi staan we bij een ingang van de Maastunnel. We worden verwelkomd door fotograaf Ivo, beter bekend als zijn online alias Igobythename. Met zo'n 31.000 Instagram-volgers is hij op z'n zachtst gezegd goed bezig. Ivo doet aan urbex, oftewel 'urban exploration', waarbij het vastleggen van verlaten gebouwen meestal centraal staat. 'Ik vind het leuk om dingen te zien waar anderen aan voorbij lopen', vertelt de fotograaf enthousiast en hij wijst naar een kaartje aan een stroomkabel. 'Zo'n kaartje bijvoorbeeld, ik heb geen idee wat erop staat, maar ik wil het alsnog fotograferen, misschien wordt het wel iets heel gaafs.'

Urbex levert overhet algemeen erg sfeervolle foto's op, maar het is ook een lastig genre om in Nederland uit te oefenen. 'Hier worden gebouwen meestal binnen een paar weken gesloopt en als ze langer leeg staan, worden ze hermetisch afgesloten', vertelt hij. Ivo ziet zich daarom vaak genoodzaakt om uit te wijken naar het buitenland, waar het vinden van vervallen gebouwen makkelijker gaat. Onze urbex-tour is dan ook deels een simulatie, aldus de fotograaf. We komen op plekken waar je anders niet mag komen, maar ditmaal met toestemming. Bij 'echte' urbex heb je die toestemming niet en moet je een beetje brutaal zijn.

Dat houdt overigens niet in dat je kunt inbreken, want 'urban explorers' hebben wel een aantal ongeschreven regels. Ivo noemt ze op: 'Het is eigenlijk simpel, maak niets kapot, neem niets mee en verander niets. Als je alleen maar foto's maakt en je wordt betrapt, vinden ze het meestal niet zo erg. Je bent op verboden terrein, maar je beïnvloedt de omgeving niet. Maak je echter iets kapot, dan kunnen ze je pakken voor vandalisme, diefstal, inbreken en nog veel meer. De gunfactor heb je dan ook niet meer.'

Maastunnel

De PowerShot-camera's hebben we bij Ahmet achtergelaten, nu fotograferen we met de Canon EOS M10, een nieuwe compacte systeemcamera. Deze beschikt over een grotere sensor dan de compactcamera's en kun je voorzien van verschillende lenzen. Helaas is het lensaanbod nog niet zo groot, maar Canon brengt hier verandering in. Daarnaast blinkt de EOS M10 uit in eenvoud. Een minimum aan knoppen en instelmogelijkheden zorgen ervoor dat je je kunt focussen op de compositie, zonder dat je afgeleid raakt door toeters en bellen.

De compacte Canon EOS M-10

Ivo neemt ons mee in de krochten van de Maastunnel. We bezoeken de pompen die ervoor moeten zorgen dat de tunnel kan worden leeggepompt en dalen daarna steile trappen af, waar normaal gesproken alleen onderhoudspersoneel komt. De donkere ruimtes liggen bezaaid met bouwmaterialen en kettingen, de muren zijn her en der voorzien van aanwijzingen of gekke opmerkingen. Het zorgt voor abstracte en duistere taferelen. We zijn dan ook blij met de grotere sensor van de EOS M10. Deze zorgt ervoor dat je bij weinig licht nog goed kunt fotograferen.

Na bijna drie kwartier gaat er een deur open en staan we in het voetgangersgedeelte van de Maastunnel. We maken nog een paar laatste foto's en gaan terug naar de Maassilo. 'Ik vond het best spannend', vertelt Ivo achteraf, 'het was mijn eerste workshop en dan meteen voor Canon! Maar het was wel heel erg leuk om te doen. Ik heb veel volgers op Instagram, maar dat is hard werken. Je moet precies weten wanneer je volgers online zijn en je moet dan een foto online zetten. Daar komt bij dat, wanneer je teveel afwijkt van wat je normaal doet, mensen het minder liken. Laatst zette ik een portret online en kreeg ik misschien honderd likes. Een foto van een mooi gebouw in Duitsland of België doet het veel beter.' Volgend jaar gaat Ivo foto's maken in New York. Hij heeft er duidelijk zin in. 'Dat wordt wel een hoogtepuntje', zegt hij lachend.