Toffe lichtsporen van auto’s

Je kent de foto’s wel van de strepen van licht, veroorzaakt door de lichten van snel bewegende voertuigen. Om lichtsporen te kunnen fotograferen moet het donker zijn, anders zie je ze natuurlijk niet. Verder moet je aan de slag met sluitertijd. We leggen het uit.

Waar maak je lichtsporen?

Voor het fotograferen van lichtsporen, moet je je standpunt goed kiezen. Allereerst moet er natuurlijk voldoende verkeer zijn, anders kan het lang duren. Vergeet niet dat het in deze wintertijd tijdens de spitsuren donker is, dus dat helpt. Al is stilstaand verkeer (file) natuurlijk niet handig. Om een interessante foto te maken is het natuurlijk een goed idee om een interessante achtergrond te kiezen. Zo is je foto interessanter en zijn de lichtsporen een extra toegevoegde waarde, niet zozeer het onderwerp van de foto. Probeer van tevoren het eindresultaat te visualiseren. Wil je bijvoorbeeld lichtsporen over de hele breedte van een foto, of wordt het slechts een klein deel van de compositie. Kijk naar omgevingslicht: zijn er veel lantaarnpalen, of gebouwen die licht afgeven? Door de lange sluitertijd, waarbij de sensor langer openstaat voor licht, worden deze lichtbronnen extra helder in de foto. Wellicht doet dit het effect van de strepen teniet.
Denk ook in de hoogte. Vanuit een hoog gebouw kun je een mooi overzicht maken, maar  wellicht is laag bij de grond ook juist interessant.

Benodigdheden

Uiteraard heb je een camera nodig, één waarbij je handmatig de sluitertijd kunt instellen. Wat voor objectief je het beste kunt gebruiken, ligt aan het soort foto dat je wil nemen. Voor een groot kruispunt zul je wellicht een groothoek willen gebruiken, afhankelijk van je standpunt. Voor de lichtstrepen zelf maakt het niet uit welk objectief je kiest, je kunt ze met elk objectief bewerkstelligen.

Verder heb je een statief nodig. Heb je deze niet? Dan kun je wellicht uit de voeten met iets anders om de camera stevig op te plaatsen, zoals een tafel. Maar lichtsporen kun je niet vanuit de hand fotograferen. Daarnaast is een afstandsbediening handig, maar door de timer te gebruiken kun je ook zonder. De beweging van je hand, op het moment dat je de ontspanknop indrukt, zou anders bewegingsonscherpte kunnen veroorzaken. Verder blokkeert een lenskap eventuele lichtvervuiling (bijvoorbeeld van de ruimte waarin jij je bevindt).

Instellingen voor lichtsporen

Lichtstrepen worden veroorzaakt doordat de sluiter lang open staat en het onderwerp in hoge snelheid beweegt. De lichten van het voertuig maken strepen in de donkere omgeving. Omdat de omstandigheden elke keer anders zijn, en de instellingen per objectief verschillen, is er geen kant en klare formule om lichtsporen te fotograferen. Je zult het zelf moeten uitproberen. Heel grof genomen zou je kunnen beginnen bij een diafragma opening ergens in het midden (bijvoorbeeld f/8 of f/10), met een sluitertijd van tussen de 10 en 20 seconden. Daarna kun je de instellingen aanpassen. Je kunt dit doen door de camera volledig op handmatig te zetten, of op sluiterprioriteit. In het laatste geval zul je waarschijnlijk wat belichtingscompensatie moeten doen, want anders zet de camera de ISO wellicht te hoog. Het uiteindelijke resultaat wil je immers graag vrij donker hebben, in elk geval donkerder dan de gemiddelde 18% grijswaarde waarop de camera standaard geprogrammeerd is.

Probeer te beginnen met een zo laag mogelijke ISO waarde, om ruis tegen te gaan. Fotografeer in RAW om de meeste mogelijkheden te hebben voor de nabewerking en zet je focus op handmatig. Zo voorkom je dat de autofocus tussendoor gaat zoeken, iets wat in slechte lichtomstandigheden regelmatig gebeurt. Gebruik LiveView om te controleren of de foto scherp is.

Stacking

Om het effect van de lichtsporen nog sterker te maken, kun je photo stacking toepassen. Door verschillende foto’s te maken vanaf exact hetzelfde standpunt (en met dezelfde belichtingsinstellingen), en deze over elkaar heen te leggen in Photoshop, kun je de lichtsporen extra aanzetten. Ook handig als het toch wat minder druk is dan je had gedacht.

Lichtsporen fotograferen is een kwestie van uitproberen. Een beetje spelen met instellingen, maar je zult zien dat het dan snel lukt. Leuk om mee te experimenteren!

• Lees ook; Kies de juiste sluitertijd

• Lees ook; Haal alles uit sluiterprioriteit