5 tips voor het perfecte stilleven

Begin eenvoudig

Als je een interesante compositie met bijvoorbeeld stukken fruit, decoratiestukken of alledaagse items maakt, kun je in principe gewoon vanuit huis beginnen met het maken van foto's. Stilleven fotografie wordt ook wel tafelbladfotografie genoemd. Zoek een plek op in huis bij een groot raam waar je veel licht vangt voor je foto's. Schuif er een tafeltje naartoe en je hebt zo je eigen mini-studio. Een raam op het noorden geeft hierbij het meest ideale licht.

Achtergrond

De achtergrond bij een stilleven is cruciaal. Als de foto vanaf een hoge hoek gemaakt wordt, kan het tafelblad eventueel als achtergrond dienen. Wat ook goed werkt, is de tafel bedekken met een geschikt kleed of een vel papier. Wanneer je een foto vanuit een lagere hoek maakt, kun je het vel papier vanaf het tafelblad omhoog laten lopen en de rand laten steunen tegen bijvoorbeeld een stapel boeken. Een dergelijke fotoachtergrond wordt ook wel een 'infinity curve' genoemd, omdat er geen duidelijke rand te zien is en de foto oneindig lijkt door te lopen.

Belichting

Probeer bij voorkeur gebruik te maken van natuurlijk licht, dus zorg ervoor dat de lampen in de ruimte zijn uitgeschakeld. Het mooiste is als de constructie die je gemaakt hebt, belicht wordt door het raam vanaf één kant. Vervolgens fotografeer je recht van voren.
Het lichteffect hangt natuurlijk af van de grootte van de ruimte en de oppervlakken. Als de muren en het plafond wit zijn, wordt het licht dat door het raam valt gereflecteerd in de ruimte, waardoor je onderwerp van alle kanten meer licht vangt. Wanneer de ruimte erg donker is, valt er veel meer schaduw over je onderwerpen heen.

Witbalans

De lichtkleur is afhankelijk van de bron, zoals het daglicht. Pas op, want ook dit licht varieert. Bij zonsopgang en zonsondergang is het licht roder en midden op de dag is het licht koeler. Het licht op een bewolkte dag of in de schaduw krijgt een nog koeler effect. We praten hier dan over kleurtemperaturen.
Bij foto's is ook te zien dat naarmate de dag vordert, ze koeler worden. Sommige foto's lijken meer een blauwere gloed over zich te hebben dan andere. Als je foto's opslaat als RAW-afbeelding, hoef je niet per se rekening te houden met witbalansinstellingen. Witbalans houdt in dat je de kleuren in een foto corrigeert, rekening houdend met het licht waarin je de foto neemt. Wij zien het niet altijd, omdat onze hersenen kleuren automatisch onderscheiden, maar camera's zijn er erg gevoelig voor. Daarom kan het soms ook zo zijn dat wij gewoon tl-licht zien, maar de camera een blauw waas geeft. Over het algemeen levert de automatische witbalansinstelling prima werk, zowel binnen als buiten. Als je niet tevreden bent over de kleur biedt de camera vaak verschillende voorkeursinstellingen (zonlicht, bewolkt, schaduw, et cetera) die uitkomst kunnen bieden.

Scherptediepte

Een andere belangrijke instelling op je camera voor een stilleven is scherptediepte. Dit is het gedeelte van het onderwerp waarop je camera scherpstelt. Het objectief kan maar op één beeldvlak scherp worden gesteld. Dit houdt in dat alleen het deel van het onderwerp met de focus scherp is. Het gedeelte dat om de focus heen zit, is slechts iets onscherper. Uiteraard kan je dit ook aanpassen aan de hand van het diafragma. Met een klein diafragma, zoals f/16 of f/22, krijg je juist een groot scherptediepte. Maak je het diafragma juist groot, zoals f/2.8 en f/4, dan wordt de scherptediepte kleiner. Het is leuk om hier mee te experimenteren en het levert vaak mooie effecten op.

Lees ook: Hoe ga je om met hard licht?