Uitleg bij de foto's: Lichtstralen fotograferen

Nu de herfst is aangebroken krijgen we steeds meer de kans om de natuur in haar volle glorie vast te leggen. Overal om ons heen vinden we kleur terug. Maar de herfst geeft ons ook mooie momenten om lichtstralen vast te leggen. De laagstaande zon en vaak mistige dagen zijn daar een perfecte combinatie voor. Toch is het iets lastiger te fotograferen.

• Camera: Canon EOS 5D Mark II
• Objectief: Sigma 24-70mm f/2.8
• Diafragma: f/9
• Sluitertijd: 1/125
• ISO-waarde: 400

Wim: 'Deze foto is gemaakt voor een maandopdracht met het thema: licht. Ik ben over het algemeen vroeg wakker en trek dan graag de natuur in. Wanneer het een beetje mistig is of er is een hoge luchtvochtigheid, dan creëert dat een mooie gelegenheid om lichtstralen te fotograferen. Over de compositie denk ik vaak niet lang na, maar ik probeer wel iets in de voorgrond te zetten dat diepte geeft aan de foto. Met deze foto wilde ik het pad meenemen en me niet beperken tot de lichtstralen zelf.

Ik probeer in mijn gedachten de foto voor te stellen, zodat ik weet hoe ik de foto moet maken. Meestal maak ik dan wel eerst een testfoto en pas ik nog wat instellingen aan als het nodig is. Fotograferen in RAW heeft mijn voorkeur, zodat ik in Photoshop nog kan nabewerken. Bij deze foto is de witbalans iets warmer gemaakt en heb ik de ondergrond een klein beetje opgelicht.'

Tips van Wim

• Fotografeer landschapfoto's op de handmatige stand. Zo heb je volledige controle over je camera.
• Bij het maken van een foto met lichtstralen kies spotmetering, zodat de belichting op de lichtstralen is gebaseerd, in plaats van de hele foto.
• Na het uitlezen van de belichting stel ik mijn camera scherp en zet de lens op 'M' (handmatig scherpstellen). Dit voorkomt dat de camera zelf gaat scherpstellen als je de foto maakt.
• Voor het maken van deze foto heb ik een statief gebruikt. Met mijn camera op de statief heb ik de zelfontspanner op tien seconden ingesteld, zodat ik tijd had om zelf in het licht te gaan staan.

• Camera: Canon PowerShot G1 X
• Diafragma: f/5.6
• Sluitertijd: 1/15
• ISO-waarde: 100

Karel: 'Landschappen fotograferen doe ik erg graag en dan vooral vroeg in de ochtend, vlak voor zonsopgang, want dan is het licht veruit het mooist en zijn schaduwen het langst. De sfeer die dan ontstaat trekt mij enorm. Bossen hebben altijd een aantrekkingskracht op mij, de mystiek, het lichtspel, de kleuren, etc.

Onlangs was ik met mijn vriendin en kinderen aan het wandelen in het Groenendaalse bos, vlakbij Heemstede. In dit soort gevallen neem ik altijd mijn compacte Canon G1X mee, je weet nooit wat je tegenkomt. In het geval van deze foto was het rond 11:00 uur en de bewolking was net weggetrokken waardoor de zon doorbrak. Waarschijnlijk was het vrij vochtig in het bos, waardoor de zonnestralen mooi opvielen, het lijkt wel alsof ze meer zichtbaar waren als normaal. Als ik door een bos rondloop kijk ik voortdurend naar mooie composities en dit was er een van; je weet nooit wanneer de zon weer verdwijnt dus tijdens dit soort situaties moet je niet te lang wachten, maar gewoon schieten.

Ik maak mijn foto`s altijd in RAW formaat, zodat ik later thuis op m'n gemak de foto's kan nabewerken. Aan deze foto heb ik niet erg veel hoeven doen: ik heb de lichtstralen wat afgezwakt, het contrast iets verhoogd en de schaduwpartijen wat lichter gemaakt. De foto geeft voor mij de sfeer van een bos in de herfst goed weer, met alle mooie herfstkleuren en lichtstralen die tussen de bomen vallen en de roodbruine bladeren doen oplichten.'

Tips van Karel

• Het goed vastleggen van lichtstralen in een bos is vaak lastig vanwege het beperkte dynamische bereik van een camera. Wat een menselijk oog ziet, kan een camera gewoon niet vastleggen. Dit is ook een van de redenen waarom ik altijd in RAW fotografeer; op die manier kan ik de vaak overbelichte zonnestralen wat afzwakken en de donkere schaduwen wat ophalen. Camera`s kunnen nou eenmaal moeilijk overweg met hele lichte en donkere plekken tegelijk.
• Indien mogelijk, fotografeer dan in een zo laag mogelijke ISO waarde om de ruis te beperken of gebruik anders een statief. In mijn geval had ik geen statief bij me, maar kon ik de foto toch uit de hand nemen met een ISO waarde van 100. Voor dit soort natuurfoto`s gebruik ik niet een te groot diafragma, anders verlies je scherptediepte en dat wil je niet met dit soort foto`s.
• Omdat zonnestralen erg licht zijn, onderbelicht ik de foto vaak met 1 of 2 stops. Tijdens het nabewerken zijn de dan vaak te donkere schaduwpartijen weer op te halen.