Redenen waarom foto’s onscherp zijn

Er zijn veel redenen waarom je foto’s onscherp worden. We zullen er hier een aantal geven, zodat je voortaan onscherpe foto’s kunt voorkomen.

Onscherp door te lange sluitertijd

Dit geldt vooral wanneer je uit de hand fotografeert, want op een statief is je camera altijd stabiel. De vuistregel is dat je sluitertijd nooit langer is dan 1/brandpuntsafstand. Heb je geen fullframe camera? Dan moet je dat getal nog vermenigvuldigen met de cropfactor van je camera. Is je sluitertijd te lang, dan kun je bewegingsonscherpte zien in je foto door kleine trillingen in je hand. Overigens is dat soms als sneller bij een bewegend onderwerp, al kan het natuurlijk ook een creatieve keuze zijn.

Verkeerde scherpstelpunt

Je kunt in je camera zelf kiezen wat het scherpstelpunt is. Eventueel kun je scherpstellen door de ontspanknop half ingedrukt te houden, en je compositie aanpassen voor je afdrukt. Eventueel kun je een handig hulpmiddel gebruiken, de backbutton focus . Of je kunt je scherpstelpunt aanpassen op het onderwerp dat je scherp wil hebben. Maar het is belangrijk dat je op het punt scherpstelt dat jij wil, en dat moet je je camera als het ware vertellen. Meestal licht het scherpstelpunt rood of groen op, wanneer je door de zoeker kijkt. Maak je een portret? Zorg dan dat het punt op de ogen (of het dichtstbijzijnde oog) van het model ligt. Je kunt ook alle scherpstelpunten selecteren, maar dat geeft meestal niet het beste resultaat. Kies er één, zodat jij kunt bepalen waar de scherpte komt te liggen.

Backfocus

Backfocus (overigens iets totaal anders dan back button focus), is eigenlijk een foutje in je objectief. De camera stelt scherp met autofocus, maar de scherpte komt steeds iets achter het onderwerp te liggen. Dit kun je verhelpen door je objectief te (laten) kalibreren . Maar controleer eerst of dat wel écht het probleem is, over het algemeen hoeven (goede) objectieven niet zo vaak gekalibreerd te worden.

Te donker

Veel camera’s werken met contrast om scherp te stellen. Zonder al te veel op de techniek in te gaan, zal je camera daarom meer moeite hebben om scherp te stellen in het donker. Er is dan immers weinig contrast (overigens geldt dit ook voor licht, scherpstellen op een hele witte muur is ook lastig). Het resultaat is dat je autofocus blijft ‘zoeken’, en soms eindig je met onscherpe foto’s. Controleer daarom of de scherpte op het juiste punt ligt, door in te zoomen in LiveView. Of stel handmatig scherp. Bijvoorbeeld wanneer je foto’s maakt van een sterrenhemel of de maan zal je camera moeite hebben met autofocus.

Niet helemaal stoppen

Als je op pad bent om te fotograferen, bijvoorbeeld op straat, op reis of in de natuur, zie je overal te gekke onderwerpen voor foto’s. Je kunt dan nog wel eens een beetje te enthousiast raken en alles willen fotograferen, zonder helemaal tot stilstand te komen. Maar dat komt je foto’s vaak niet ten goede! Ook dan krijg je bewegingsonscherpte, of je camera is verplaatst ten opzichte van het punt waarop je scherpstelde. De scherpte kan dan niet meer kloppen, zeker als je afstand ten opzichte van het onderwerp is veranderd.

Er zijn een hoop oorzaken van onscherpe foto’s. Gelukkig zijn ze allemaal op te lossen! Desalniettemin overkomt het de beste nog wel eens dat de foto onscherp is, dus leer ervan en laat je niet gek maken.