Lange sluitertijden: de zee

Rustig aan

Voor fotograferen met lange sluitertijden heb je wat geduld nodig. Soms duurt het enkele minuten voor één enkele foto gemaakt is. Het is in elk geval zeker geen klik-en-ga oefening. Je moet het shot echt klaarzetten. Om geen onscherpte in je foto te krijgen, heb je voor long exposure altijd een statief nodig. Of in elk geval een vlak oppervlak om de camera op te plaatsen. Je kiest op je gemak de beste compositie uit, maakt de lichtinstellingen, zet alles klaar. Dit allemaal nog voor je daadwerkelijk af kunt drukken.

Hoe doe je het?

Om foto’s met hele lange sluitertijden te maken, moet je uiteraard de sluitertijd instellen. Je kunt dit doen door je camera volledig op manueel te zetten. Je maakt alle instellingen dan zelf met behulp van de interne belichtingsmeters van je camera. Of je kunt de camera op T of Tv zetten. Dit is de ‘shutter priority’ en houdt in dat je de sluitertijd zelf instelt, en de camera daar de andere instellingen bij maakt.

Welke sluitertijd kies ik

Dat ligt heel erg aan het onderwerp. De bedoeling van deze long exposure fotografie is om beweging in je beeld te vangen. Het ligt er erg aan hoe snel het onderwerp beweegt. Voor een snel rijdende auto krijg je al beweging in je beeld met een sluitertijd van minder dan een seconde, om sterrensporen te vangen ga je naar ruim een kwartier. Het ligt aan het effect dat je wil bereiken. Wil je nog structuur in de golven zien, maar een kleine witte waas? Dan zou je eens met twee seconden kunnen beginnen. Voor hele melkachtige, witte, mistige golven kun je eens aan de slag met een sluitertijd van 10 seconden. Maak een aantal testfoto’s en controleer of je tevreden bent met het resultaat. Er zijn ook apps die je kunt gebruiken om sluitertijden te berekenen.

ND filter

Als je overdag naar zee trekt, zul je vrijwel zeker een ND filter nodig hebben. Doordat je fotografeert met een lange sluitertijd, komt er meer licht op de sensor waardoor je foto sneller overbelicht raakt. Natuurlijk kun je het diafragma kleiner maken en de ISO zo laag mogelijk zetten, maar dan nog ben je er bij een sluitertijd van 10 seconden in het daglicht waarschijnlijk niet. Dan kun je een ND filter voor op je lens schroeven. Deze houdt een gedeelte van het licht tegen, waardoor je wél met lange sluitertijden kunt fotograferen. Je hebt ze in verschillende sterktes, afhankelijk van wat je nodig hebt. Voor fotos van de zee midden op de dag kun je waarschijnlijk wel een 10-stopper gebruiken. Dit betekent, inderdaad, dat het filter maar liefst 10 stops compenseert, Stel eerst scherp, voor je het filter voor op je camera zet. Het  donkere filter maakt het voor de camera moeilijk om te focussen in autofocus, dus dat kun je beter van tevoren doen.

Tijdstip

Het effect van lange sluitertijden kan ongelofelijk goed werken met een zonsopgang of zonsondergang. Kies in elk geval een interessante compositie. Volgens sommigen kun je het beste een terugtrekkende zee fotograferen (dus wanneer deze van hoog naar laag water gaat), omdat dat een rustiger ogende foto geeft. In elk geval geeft het vaak mooie patronen in het zand waar de zee is geweest, die je als voorgrond kunt gebruiken.

Afstandsbediening

Het is aan te raden om de sluiter op afstand af te laten gaan, als je in het bezit bent van een afstandsbediening. De trillingen van je hand op de camera kunnen de rest van de foto anders namelijk onscherp maken, terwijl je streeft naar een scherpe foto met onscherpe, melkachtige golven. Heb je geen afstandsbediening? Stel je camera dan in op de timer, zodat het statief met de camera (hopelijk) alweer gestabiliseerd is wanneer de foto genomen wordt.

Probeer eens hoog te gaan staan

Het effect van lange sluitertijden op de zee werkt ook fantastisch mooi vanaf hoogte. Kies een hoge duin of een uitzichtpunt, als dat er is. Vooral wilde zee wordt een soort te gek, plat stilleven van witte stromingen.

Kies je standpunt van tevoren

Omdat je veel langer doet over het maken van een foto - je moet het statief opstellen, instellingen maken, scherpstellen, filter opzetten en de foto maken - zul je na een dag fotograferen met minder foto’s thuiskomen. Het is daarom een goed idee om van tevoren al te weten waar je heen wilt en wat voor foto’s je wilt maken. Je zult minder tijd hebben om wat rond te lopen en in het rond te schieten, dus een goede voorbereiding is aan te raden.

Zout water en zand

Twee ingrediënten die je, tijdens het fotograferen van de zee, tegen zult komen. En twee ingrediënten waar camera apparatuur over het algemeen niet goed mee omgaat. Wees voorzichtig met plotselinge hoge golven, je wilt ze echt niet over je body heen hebben. Neem eventueel een langere lens mee, zodat je verder weg kunt staan. Maak je apparatuur goed schoon na een dagje strand. Schuif je statief helemaal uit en neem het af, anders kan het roesten of kan er zand tussen de delen gaan zitten. Maak je camera thuis schoon met speciale camera doekjes en een blaasgalgje. Ook als je denkt dat er geen zand of zout op je spullen is gekomen. Zoutnevel komt verder dan je kunt zien, dus je kunt maar beter het zekere voor het onzekere nemen.