Maak jezelf tot held met een actioncam

De moeder van alle actioncams was de allereerste GoPRo. Als je hem nu ziet, ben je niet erg onder de indruk: het is een goedkope ouderwetse plastic camera voor kleinbeeldfilm. Waterdicht en met een bandje zodat je hem niet vast hoeft te houden, dat dan weer wel. Tegenwoordig is GoPro nog steeds de onbetwiste marktleider. Wel staat er een hele reeks van concurrenten in de rij om GoPro te verdringen. 

Het idee vaneen actioncam is simpel: je moet hem onder vrijwel alle omstandigheden gemakkelijk kunnen gebruiken. Hij moet dus schok- en waterbestendig zijn, zeer eenvoudig in de bediening en compact en licht. Omdat actie vrij onvoorspelbaar is en je geen tijd hebt om veel door de zoeker te kijken, heeft zo’n camera een heel grote beeldhoek. Zo krijg je alles in beeld zonder te hoeven mikken en is alles scherp, bovendien ziet het beeld er dan al snel heel hip en actief uit. Actie wordt vooral duidelijk wanneer je filmt, dus een actioncam is vooral een filmcamera.

Specificaties

Wat zijn nu de dingen waar je op zou moeten letten bij de aankoop?

1. Sensor
   Voor foto’s wil je graag een resolutie van 16 MB of meer want het beeld toont heel veel kleine details. Hij moet redelijk gevoelig zijn zodat je met weinig licht kunt filmen en goede kleuren hebben. De maximale ISO-waarde geeft een indicatie maar nog belangrijker zijn de praktijkresultaten. Een camera met een Sony-sensor doet het meestal goed, en dat zijn niet alleen Sony-camera’s.
2. Filminstellingen
   Idealiter wil je én een hoge resolutie én heel veel beelden per seconde (bps). Helaas gaat dat niet samen. Ideaal als resolutie is 4k, vooral bij 360 graden, maar je bent dan al blij met 25 bps - minder is overigens onzinnig bij een actioncam. Omgekeerd zit je bij 120 bps aan een resolutie van maximaal 960p, en bij 240 aan 720 p (HD, maar geen full HD). Grote aantallen bps zijn ideaal voor slow motion filmpjes, maar 50 of 100 i.p.v. 25 bps geeft ook minder onscherpte in bewegingen zonder slow motion. Laat je niet wijsmaken dat je alles in 24 bps moet filmen, dat zijn oudedoosverhalen, bovendien geeft een Nederlandse tv het gewoon weer als 25 bps (!). Het is wel handig, wanneer de camera tijdens het filmen automatisch foto’s maakt.
3. Software
   De film moet gemakkelijk omgezet kunnen worden in een formaat dat je kunt uploaden, liefst meteen naar YouTube of Facebook. 
4. Lens
   Dat moet ook voldoend scherpte bieden. Ook belangrijk: de beeldhoek. Gebruikelijk is 120 graden, dus een heel grote hoek. Bij een goedkope camera houdt dat ook in dat hij vrij veel vertekening (kromme lijnen) heeft. Wil je een rustiger beeld, dan voldoet een objectief met ca. 92 graden beter. Veel camera’s laten je de beeldhoek kiezen, maar dat is dan een vorm van digitaal zoomen: een kleinere beeldhoek betekent minder scherpe beelden. Voor GoPro zijn er ook extra objectieven verkrijgbaar, van allerlei andere aanbieders.
5. Behuizing
   Waterdicht, shockproof en klein. Het is ook prettig wanner de behuizing dezelfde maten en aansluitingen heeft als marktleider GoPro, want dan sluit hij goed aan bij accessoires en drones.
6. Display/smartphone
   Niet alle actioncams hebben een display. Dat heeft ook voordelen, want een display dat er niet is, kan ook niet kapot.
7. Batterij
   Moet voldoende capaciteit hebben en liefst verwisselbaar zijn
   

Merken & modellen

Uiteraard maakt GoPro actioncams, anders zouden ze niet de eerste plaats innemen. Alle modellen van de serie Hero 4 zijn goed, maar de specificaties verschillen nogal. Sony is echter minstens zo goed, zeker wat kleur betreft. Wel heeft Sony een andere vormfactor, beter bij het uit de hand filmen, minder handig wanneer je de camera wil monteren. Sommige merken als Rollei bieden een lagere kwaliteit, maar wel tegen een zeer concurrerende prijs. Bij 360 graden actioncams is de Nikon een zeer aantrekkelijke mogelijkheid, maar daarvoor moet je nog tot oktober geduld hebben.

Accessoires

Heel belangrijk bij Actioncams zijn de accessoires, bijvoorbeeld een waterdichte behuizing (voor zover niet ingebouwd) en een bevestiging. Veel accessoires én camera’s zijn beschikbaar met standaard GoPro-aansluitingen. De Chinese Xiaomi Yi heeft zelfs een tuigje (met een gewone statiefaansluiting), waardoor je deze actioncam aan een kat of ander beest kunt bevestigen, maar er bestaat ook een soortgelijk tuigje voor de GoPro, leverbaar via onder meer miniinthebox.com.

360 graden

Bij de lenzen zagen we al dat je kunt kiezen tussen ca. 120 en 96 graden of minder. Maar je kunt ook een veel grotere beeldhoek kiezen: 360 graden, dus rondom. Het eerste grote merk dat 360-graden camera aankondigde, was Nikon. Het Japanse merk heeft naast een 80 en een 170 de KeyMission 360 in het gamma zitten.

VR

Wanneer je een 360-gradenfilm terug ziet met een VR-bril, krijg het gevoel in de wereld van iemand anders te stappen. Binnen de blik van zo’n bril valt ook de perspectivische vertekening van zo’n extreme groothoek niet meer op en kun je gewoon om je heen kijken. Bij 180 graden wordt de werkelijkheidsbeleving ineens abrupt onderbroken wanneer je je hoofd te ver omdraait, dan lijkt het alsof je van een platte aarde af valt.

Maar deze werkelijkheidsillusie wordt ook doorbroken wanneer de scherpte van het beeld onvoldoende is. De kwaliteit van het objectief en van de sensor zal daarbij doorslaggevend zijn, hoewel de software ook een rol speelt. Misschien moet je daarom als je 360 graden wil filmen nog even wachten totdat Nikon en misschien zelfs GoPro met een oplossing komen. Wil je daarentegen met een drone gaan filmen, let dan op de drones met geïntegreerde camera met een elektronisch bestuurde gimbal, die de camera stabiliseert. GoPro heeft zich daartegen al ingedekt: dat merk biedt ook een GoPro met bijbehorende drone.