Hoe maak je een bokeh achtergrond

Bokeh is het Japanse woord voor ‘wazig’. Er wordt een zachte, onscherpe achtergrond mee bedoelt, die vooral veel gebruikt wordt voor portretfotografie. Maar ook in andere genres is het populair, zoals macro. Hoe krijg je dat nu voor elkaar?

Wat is bokeh

Bokeh is eigenlijk hetzelfde als scherptediepte. Dat is het gedeelte voor het punt waarop je scherp stelde en het gedeelte achter dat punt kan scherp of onscherp zijn. Is er een klein gedeelte van de foto scherp (en de voor- of achtergrond dus onscherp), dan spreek je van een kleine scherptediepte. Dit wordt vaak gebruikt voor portretten. Is juist een groot gedeelte van de foto scherp (dus ook de voor- en achtergrond), dan spreek je van een grote scherptediepte. Dit wordt vaak gebruikt voor landschapsfotografie. Een kleine scherptediepte, dus waar de achtergrond zo wazig mogelijk is, bereik je door met drie factoren rekening te houden.

Diafragma belangrijk voor bokeh

De eerste is door je diafragma zo ver mogelijk open te zetten. Je f/getal is dan klein, bijvoorbeeld f/2.8. Dit kun je doen door je camera op diafragmaprioriteit te zetten (A of Av) en het diafragma met de hand in te stellen. Of je zet de camera helemaal op manual (M). De grootste diafragmaopening verschilt overigens per lens. Soms zul je je ISO hoger moeten zetten of je sluitertijd lager om een goede belichting voor je foto te krijgen.

Brandpuntsafstand

Vervolgens is je brandpuntsafstand van invloed op de scherptediepte. Met een langere lens zul je gemakkelijker een kleine scherptediepte bereiken, dus een onscherpe achtergrond. Hoe groter de brandpuntsafstand, hoe kleiner de scherptediepte in je foto. Dat betekent dat foto’s met een lange zoomlens eerder een onscherpe achtergrond hebben dan foto’s met een groothoeklens. Heb je een zoomlens? Dan is dus een kleiner gebied van de foto scherp wanneer je helemaal ingezoomd hebt dan wanneer je uitzoomt. Ook bij dezelfde belichtingsinstellingen.

Afstand tot onderwerp

Daarnaast heeft de afstand van jou tot het onderwerp invloed op de mate van bokeh. Hoe dichterbij je scherpstelpunt ligt, hoe kleiner de scherptediepte. Lukt het je niet om de achtergrond mooi onscherp te krijgen met je gemaakte instellingen? Probeer dan eens dichterbij te gaan. Het helpt natuurlijk ook als de achtergrond verder van het onderwerp verwijderd is. Staat je onderwerp vlak voor een muur, dan is de kans groter dat die binnen het scherptevlak valt dan wanneer de achtergrond bomen in de verte is.

Zo’n mooie wazige achtergrond is dus haalbaar, als je met deze dingen rekening houdt. Het is vaak het makkelijkste bij voldoende licht. Als de omstandigheden juist zijn, lukt het je met elke camera!

• Lees ook: Bokeh in macrofotografie