Geen statief, toch lange sluitertijd

Amy Schutte 1538
Als je met lange sluitertijd aan de slag wil gaan, heb je een statief nodig. Of op zijn minst iets om de camera stabiel op te plaatsen. Door de lange sluitertijd zou anders immers bewegingsonscherpte ontstaan, dus dit gaat niet wanneer je uit de hand wil fotograferen.

Maar het is niet altijd mogelijk om een statief mee te nemen? Misschien ga je op reis, en past het niet in je bagage. Of je maakt een lange fotowandeling en je statief is eenvoudigweg te zwaar. Dan is er een truc die je kunt toepassen, om toch foto’s met lange belichtingstijden te maken.

Basis: waarom een statief met lange sluitertijd

Er bestaat een regel in de fotografie, die je vertelt wanneer je uit de hand kunt fotograferen. Het heeft te maken met de relatie van de sluitertijd tot d brandpuntsafstand: de minimale sluitertijd die nodig is voor een scherpe foto bedraagt  1 / [brandpuntsafstand]. Dat betekent dat je bij een 50 mm objectief (de meeste standaard kitlenzen helemaal ingezoomd) minimaal een sluitertijd moet hebben van 1/50 sec. Of 1/200sec voor een 200mm objectief of 1/17sec voor een 17mm objectief. Zou je een langere sluitertijd nemen, dan krijg je bewegingsonscherpte door de beweging van je hand. De sluiter blijft dan langer open en en kleine bewegingen worden zichtbaar in je foto, in de vorm van onscherpte. 

Fotograferen met lange sluitertijd

Met lage sluitertijden kun je bewegingen vastleggen die anders niet in een foto te vangen zijn. Rijdende auto’s door de nacht bijvoorbeeld. Of ritjes op de kermis. Of de bewegende golven van de zee. Voor fotograferen met lange sluitertijden heb je wat normaal gesproken flink wat geduld nodig. Je moet het shot echt klaarzetten. Je kiest op je gemak de beste compositie uit, maakt de lichtinstellingen, zet alles klaar. Ook je statief, om de lange sluitertijd te kunnen krijgen terwijl de rest van de foto scherp is. Dit allemaal nog voor je daadwerkelijk af kunt drukken. Zonder statief pak je dat net even anders aan, al moet je natuurlijk nog steeds aandacht besteden aan de compositie en de scherpe delen van je foto. 

Geen statief? De truc

Heb je geen statief, maar wil je toch een foto met lange sluitertijd van een bewegend onderwerp, bijvoorbeeld om bewegend water een melkachtig effect te geven? Dat kan op de volgende manier. Maak een serie foto’s vanaf exact hetzelfde standpunt waarbij je je best doet om zo weinig mogelijk te bewegen (druk je ellebogen tegen je lichaam voor meer stabiliteit). Maak in elk geval een stuk of 10 foto’s, met een normale sluitertijd om scherpe foto’s te krijgen. Maak ze zo snel mogelijk na elkaar, bij voorkeur met minder dan een seconde tussenruimte. Vervolgens maak je je uiteindelijke foto af in de nabewerking.

Nabewerking

Je kunt je foto eerste nabewerken. In Lightroom kun je dit op één van de foto’s doen, en dezelfde bewerking vervolgens op meerdere foto’s toepassen. Open je foto’s als lagen in Photoshop. Kies Laag > Lagen uitlijnen. Je kunt de lagen automatisch uitlijnen, meestal heeft Photoshop hier geen enkele moeite mee. Zet ze nu om naar een slim object, met de rechtermuisknop. Kies Slimme objecten [Smart Objects] > Stapel modus [Stack Mode] > Gemiddeld [Mean]. Hiermee krijg je het lange belichtingstijden effect in je foto. Je kunt je foto natuurlijk nog even netjes bijwerken, bijvoorbeeld met de kloonstempel.

Voila! Je foto is nu hetzelfde als wanneer je een statief had gehad en de foto met lange sluitertijd had gemaakt.


 

afbeelding van Amy Schutte

Amy Schutte | Redacteur

Bekijk alle artikelen van Amy