Eerste vormen van rouwfotografie: schone slapers

Post Mortum

Het laten maken van een portret was in de 19e eeuw alleen weggelegd voor de elite. Met de opkomst van de fotografie werd dit voor de lagere klassen toegankelijker, maar was nog altijd een kostbare aangelegenheid. Met dank aan deze ontwikkeling werden er – veel vaker dan tegenwoordig – foto's gemaakt van overleden dierbaren. De kindersterfte was in de 19e eeuw hoog en een foto was in veel gevallen het enige aandenken dat ouders hadden aan hun gestorven kind. Zo'n foto diende in veel gevallen ook als 'rouwkaart' voor familieleden die niet naar de begrafenis konden komen. Er zijn van die tijd dan ook relatief veel post mortum foto's te vinden van kinderen. Maar de aan ziekte of ongeval bezweken volwassenen werden evengoed vastgelegd.

Strike a Pose

Er zijn ontzettend veel online bronnen die collecties van oude Post Mortum foto's verzorgen. Wat opvalt aan de meeste foto's is dat het soms lijkt alsof diegene nog leeft. Het lichaam van de overledenen werd rechtop neergezet, soms zittend in een stoel of staand in een speciaal harnas. Soms zelfs met de ogen open. Hierdoor is het in bepaalde gevallen moeilijk te zien of het een post mortum foto betreft. Ook omdat er soms nog levende familieleden bij staan. Pas later werd het gebruikelijker om iemand in een open kist te fotograferen.

Van trend naar taboe naar trend

Begin 20e eeuw werd het voor minder welvaren burgers toegankelijker om een eigen camera te kopen of portretten te laten maken waardoor post mortum fotografie stilletjes uitstierf. Er is vorige eeuw zelfs een periode geweest dat men het gruwelijk vond om doden op beeld vast te leggen. Maar daar wordt langzaamaan van terug gekomen. Er is opnieuw fascinatie voor de geschiedenis van post mortum fotografie. Daarnaast wordt de wens heden dag groter om gefotografeerd te worden na overlijden. Rouwfotografie is in opkomst!

Rouwfoto's zijn steeds vaker onderdeel van een uitvaart. Foto's helpen in rouwverwerking en nodigen uit tot gesprek. Er zijn speciale opleidingen die fotografen vakbekwaam maken voor deze speciale tak van sport. We kunnen hieruit concluderen dat fotografie- net als in het leven –een noemenswaardige rol kan spelen in de dood.