De eerste selectie maken in je foto's

Je eerste selectie is natuurlijk heel persoonlijk. Zou je iemand anders vragen om voor jou de eerste foto’s uit te kiezen, dan zou er waarschijnlijk een andere uitkomst zijn. Maar je kunt het proces voor jezelf wel wat makkelijker maken. En geen tijd verspillen aan het proberen te redden van een foto die in de basis gewoon niet goed was. We hebben tips om je te helpen, ‘kill your darlings’.

Eerste selectie: onscherpe foto’s weg

Foto’s die niet scherp zijn, of waar in elk geval het onderwerp niet scherp is, zijn niet te redden in Photoshop of Lightroom. Je kunt een foto iets verscherpen, maar in wezen is dat niets meer dan het verhogen van het plaatselijk contrast. Wat niet scherp is, kun je niet scherp maken. Weggooien of afkeuren dus, om geen tijd te verspillen aan het proberen te redden van een foto die niet te redden is.

Over- of onderbelichting

Zeker wanneer je in RAW fotografeert, hoeft dit met steeds beter wordende camera’s niet snel meer een factor te zijn. Je kunt nog heel wat details redden uit de schaduwen, en als de lichte gedeeltes niet geclipt zijn ook uit de hooglichten. Maar wanneer dit wel het geval is, is er niets meer aan te doen. Check het histogram en bij over- of onderbelichting (tenzij het in een deel is dat bijgesneden kan worden, waarbij een fijne compositie overblijft) gaat de foto weg. Ken je eigen vaardigheden en wees realistisch. 

Bewegingsonscherpte

Bewegingsonscherpte kan een effect zijn waar je naar op zoek was, en wat je met opzet in je foto hebt opgenomen. Bijvoorbeeld een zijdeachtig effect op bewegend water. Maar wanneer je met een te lage sluitertijd hebt gefotografeerd, en de foto is onscherp door beweging in het onderwerp of beweging in de camera, is er niet veel dat je kunt doen om de foto te redden. Tenzij het effect bij toeval heel mooi uitpakt, ook weg ermee.

Jouw timing als fotograaf

The decisive moment, zoals de beroemde fotograaf Henri Cartier-Bresson dat omschreef, bepaald of de foto precies op het juiste moment is afgedrukt. Alle elementen vallen samen en er is balans in de foto. De compositie klopt, de belichting is correct en een handeling is op een fijn moment vastgelegd. Dit is iets wat je moet oefenen en heeft te maken met ervaring. Ook met je camera, want sommige camera’s hebben meer vertraging (shutter lag) dan anderen. Ben je te laat of te vroeg? Dan is de balans weg, en vaak is niet meer duidelijk wat de handeling precies was en waar de foto eigenlijk over gaat. Het is lastig om dit objectief te bekijken, omdat je als fotograaf aanwezig was op die plek en weet wat de handeling is. Laat bij twijfel je foto een paar dagen liggen, om er vervolgens met verse ogen naar te kijken.

Na de eerste selectie

Je hebt de foto’s die niet goed waren weggegooid of in elk geval uit de eerste selectie gehaald. Nu zul je waarschijnlijk nog heel wat foto’s over hebben. Lightroom heeft daar iets handig voor. De meeste fotografen maken meerdere beelden van één scene of onderwerp. Om deze met elkaar te vergelijken, kun je in Lightroom vier tot zes foto’s selecteren en op de N klikken. De geselecteerde foto’s worden nu in je scherm weergegeven, wat het gemakkelijker maakt om ze te vergelijken en één of meer ‘winnaars’ te kiezen. Let bijvoorbeeld op je timing en compositie. Maak hieruit een vervolg selectie. Neem bij veel foto’s van een onderwerp steeds de beste mee in een vergelijking met de volgende vijf foto’s.

Andere praktische tips

Probeer niet in één dag de definitieve eerste selectie voor je foto’s te maken. Wanneer je het even een paar uur of een dag laat liggen, kijk je letterlijk weer met een ‘verse’ blik. Zorg dat je niet chagrijnig bent; wanneer je in een negatieve stemming bent kun je al snel gaan twijfelen, zowel aan de algehele kwaliteit van je foto’s als aan je selectie. En dat is vaak nergens voor nodig!