Astrofotografie: tips voor het fotograferen van de melkweg

De melkweg vinden

Je kunt bijna overal ter wereld sterren zien, als het tenminste niet bewolkt is, maar de melkweg is alleen goed waarneembaar op plaatsen waar weinig lichtvervuiling is. In Nederland valt dat vaak nog niet mee, dus wellicht is het een goed idee om hier een vakantie project van te maken. Op het noordelijk halfrond is de melkweg het best zichtbaar tussen april en september, waarbij het in april en mei zo’n beetje parallel loopt aan de horizon. Verder is het handig om te kijken wat de maan doet; het beste effect krijg je bij een afwezige of nieuwe maan. De cyclus van de maan is makkelijk te vinden op Google.

Lichtsporen of scherp?

Bij nachtfoto’s van sterren kun je kiezen voor lichtsporen, door de sluitertijd langt te maken. Bij de melkweg is het beter om voor een scherp beeld te gaan, zodat je het hele fenomeen scherp in een foto vangt. De melkweg heeft ook prachtige kleuren, maar vaak moet je je foto stevig bewerken om daar een goede weergave van de krijgen. 

Zet iets op de voorgrond

Om de grootsheid van de melkweg te vangen, is het een goed idee om een object op de voorgrond van je foto te zetten. Hierdoor heb je een referentiekader voor het formaat en de plaats ten opzichte van de aarde en het maakt je foto interessanter. Een vast onderwerp leent zich hier het beste voor, zoals een rotspartij, een pier of een gebouw. Of bomen, als er niet al te veel wind is. Het is een goed idee om dit onderwerp te fotograferen met andere belichting of misschien zelfs al iets eerder, tijdens de schemering. Die foto kun je dan in de nabewerking samenvoegen met de foto van de melkweg.

Zorg voor de juiste apparatuur

Zorg er verder natuurlijk voor dat je de juiste apparatuur bij je hebt. Zonder statief wordt het niets, tenzij je iets anders hebt om je camera op te zetten in de juiste hoek. Je camera moet stevig staan, dus hoe zwaarder het statief hoe beter. De kleinste beweging, door bijvoorbeeld een windvlaag, en je foto is onscherp. Verder is het een goed idee om een camera mee te nemen die in elk geval tot 2000 ISO kan. Een groothoeklens (10-20mm) om het natuurfenomeen eer aan te doen is ook aan te raden. Genoeg geheugenkaarten want er moet nog wat aan gesleuteld worden na afloop dus schieten in RAW is geen overbodige luxe. Verder zullen veel mensen een afstandsbediening aanraden maar met de timer op je camera kom je ook een heel eind. Die is wel nodig om ervoor te zorgen dat de trillingen van je hand door het afdrukken je foto niet onscherp maken.

Instellingen van je camera

Je camera stel je in op de hoogst mogelijke ISO (zonder dat het eindresultaat er te veel onder lijdt; check van tevoren waar dat punt voor jouw camera ligt), scherpte op oneindig, en een goed doordachte sluitertijd. Als we ervan uitgaan dat je geen sterrensporen wil, dan kun je de langst mogelijke sluitertijd berekenen met de 500 regel (al noemen sommige fotografen dit de 600 regel, die is meer optimistisch). De 500 regel:

500 / (brandpuntsafstand x cropfactor) = maximale belichtingstijd in seconden.

Voorbeeld:
Een 10 mm brandpuntsafstand met een full frame sensor: 500/10 = 50. Je kunt een sluitertijd van 50 seconden gebruiken
Een 10 mm brandpuntsafstand met een Canon crop sensor: 500/(1,6 x 10) = 31,25. Je kunt een sluitertijd van 31 seconden gebruiken.

De cropfactor van je camera kun je vinden in de handleiding of Google.

Panorama

Verder kun je, zeker bij een mooie, horizontale melkweg, natuurlijk heel goed verschillende foto’s samenvoegen tot een indrukwekkend panorama.
Je kunt dus alle kanten uit, maar de melkweg is zeker een interessant fotografie onderwerp om mee te experimenteren.