Zeiss Batis-objectieven: de perfecte partner voor de Sony A7RIV

Tekst en fotografie Martijn Kort | Gepubliceerd in DIGIFOTO 3.2020

De Zeiss Batis is een serie voor Sony E-mount gemaakte full frame objectieven met snelle en stille autofocus. De objectieven zijn licht, weather sealed en ongelofelijk scherp. Samen met de T* anti reflectieve coating en inmiddels 125 jaar aan ervaring levert Zeiss met de Batis de ultieme lens voor de hoge kwaliteit camera’s. De Zeiss Batis line-up bestaat uit de volgende primes: 1.8/18mm - 2/25mm - 2/40mm - 1.8/85mm - 2/135mm. Met deze primes heeft Zeiss voor elke situatie een geschikte lens, waarbij de 40mm close-focus een echte allround lens is. Fun fact: Batis is, net als alle andere namen van de Zeiss series, afgeleid van een vogelsoort.

Gevolg van een hoge resolutie

Sony heeft met de sensor van de A7RIV de grenzen flink verlegd. Nooit eerder had een full frame sensor zoveel pixels. Met het dynamisch bereik van maar liefst 14,8 stops en 26 bits kleurdiepte scoort de sensor erg hoog. De sensor laat je beter fijne details en gradiënten van licht naar donker vastleggen, wat vooral voor meer detail in de schaduwen zorgt. Een ‘nadeel’ van deze 61,2 megapixels op een 35mm sensor is dat de ‘airy discs’ (zeg maar de pixels) maar liefst 44% kleiner moesten worden. Het directe gevolg hiervan is dat je eerder last hebt van diffractie en dus een groter diafragma moet gebruiken voor de maximale scherpte. 

Omdat de pixels op de sensor kleiner worden is het steeds belangrijker om het licht in één bundel te vangen. Als je het diafragma kleiner maakt dan gaat een deel van het licht langs de randen van de diafragma bladen. Dit zorgt er voor dat het licht wat langs de rand gaat niet meer netjes bij elkaar blijft maar zich een beetje verspreid. Als je dit licht vangt op een grote pixel dan is de kans nog steeds groot dat je per pixel nog steeds de hele bundel licht vangt, ook al is het verspreid. Maar het probleem met meer, en dus kleinere, pixels is dat het licht in dat geval over meerdere pixels valt, wat zorgt voor onscherpte en verlies van contrast. Om dit tegen te gaan moet je dus met een groter diafragma (kleiner f-getal) werken. 

Wat betekent dit in de praktijk?

De objectieven die je gebruikt zullen dus aan een aantal eisen moeten voldoen. Ze moeten scherp zijn bij lagere f-stops, een goed micro-contrast hebben, scherp zijn van hoek tot hoek en geen last hebben van chromatische aberratie. Kortom, lensfouten worden meer uitvergroot op een Sony A7RIV.

Oplossing: gouden combinatie

De Zeiss Batis voldoet aan al deze eisen. De welbekende Zeiss ‘3D pop’ wordt verkregen door onder andere de combinatie van superieure scherpte tot in de hoeken en het hoge microcontrast wat de objectieven vastleggen. De bokeh is zacht en de beelden contrastrijk. Mede dankzij het lensontwerp en de T* coating is de Zeiss Batis in staat kleuren natuurgetrouw vast te leggen, wat in combinatie met de geweldige kleurweergave van de Sony hele levende beelden oplevert. Combineer al deze eigenschappen met de eigenschappen van de Sony A7RIV-sensor en je hebt een gouden combinatie.

Eigen ervaring

Inmiddels fotografeer ik alweer ruim drie jaar met de Zeiss Batis-objectieven en heb ze in allerlei omstandigheden gebruikt. Van ijzige en ongelooflijk natte omstandigheden in Lofoten, een week van uitersten in IJsland tot de 40 graden hitte van de woestijn in Egypte. De objectieven blijven werken onder alle omstandigheden. Ik maak me dan ook nooit zorgen om de condities waarin ik mijn objectieven gebruik.  Na deze lange periode met de Zeiss Batis kan ik niet anders zeggen dan dat ik ze geweldig vind. Voor mij zijn er een aantal duidelijke voordelen van de Batis ten opzichte van andere objectieven, en ik heb er nogal een aantal gehad in de loop der jaren.

Grootse prestaties, klein formaat

Ten eerste is mijn tas met meer dan de helft van het gewicht afgenomen. De objectieven wegen nagenoeg niks. De behuizing is gemaakt van sterk en licht aluminium terwijl ook op de andere onderdelen is bespaard op gewicht zonder afbreuk te doen aan de kwaliteit. Het is op een lange hike wel zo prettig om toch al je objectieven mee te hebben zonder je zorgen te hoeven maken om het aantal kilogram op je rug.

De beeldkwaliteit is superieur. Voor zowel landschappen, portret- en architectuurfotografie geeft Zeiss Batis je echt beelden met een “umph”. Het hoge microcontrast met de natuurgetrouwe kleurweergave leveren je beelden met de ‘Zeiss look’ waar ze bekend om staan. Er zijn vrijwel geen omstandigheden waar lens flare een issue is en de beelden zijn volledig vrij van chromatische aberraties. Tevens is de vertekening minimaal, iets wat ik zeker voor mijn architectuurfotografie enorm waardeer.

Iets wat bij landschap- en cityscape fotografie erg handig is, is het OLED-display bovenop de lens. Deze geeft je informatie over de scherptediepte. Focussen op de hyperfocale afstand is nog nooit zo makkelijk geweest en je kunt het ook meteen controleren omdat de volledige focus range wordt getoond op het display.

Autofocus

De autofocus werkt erg snel en is zeer stil. Tevens zijn de objectieven ook gemakkelijk volledig manueel te gebruiken vanwege de fijne focus range van de focusring. Zeker in de combinatie met focus peaking op de Sony is dit nog steeds een van mijn meest gebruikte standen.

Conclusie

Afsluitend kan ik alleen maar zeer positief zijn over de kwaliteit van de Zeiss Batis objectieven, zeker in combinatie met de hoge resolutie camera’s zoals de A7RIV. Het brengt de kwaliteit van je beelden absoluut naar een hoger niveau. Voor mij staat Zeiss voor compromisloze hoge kwaliteit beelden. Nog een laatste tip: de Zeiss Batis objectieven werken ook gewoon met een adapter op andere hoogwaardige full frame spiegelloze camera’s, zoals bijvoorbeeld de Nikon Z 7 en Z 6.