Wat is moiré

Amy Schutte 2442
Wanneer je een foto maakt van een onderwerp met een fijn patroon, ontstaat er een patroon in je foto dat er niet was. Zoals de persoon op tv met een streepjesshirt. Dat heet moiré.

Fijne patronen of lijnen kunnen gekke dingen doen in beeld. Bij video heb je dit bijvoorbeeld ook: denk maar aan de nieuwslezer met het fijne ruitjes overhemd dat ‘danst’ als hij beweegt. Dat noem je interfereren of moiré. En het gebeurt ook in foto’s!

Wat is moiré

Een moirépatroon is een interferentiepatroon dat ontstaat als twee sets met lijnen over elkaar heen gelegd worden onder een iets verschillende hoek, of als zij een iets verschillende lijn afstand hebben.Op het moment dat de lijnen in een bepaalde verhouding tot elkaar staan, gaan ze met elkaar werken. De term komt van het Franse moiré, oorspronkelijk een soort zijde. Dat komt omdat moirépatronen kunnen ontstaan als meerdere gelijksoortige patronen op elkaar geprojecteerd worden.  Bijvoorbeeld als twee dunne stoffen, zoals zijde of vitrage, over elkaar heen worden gelegd.

Moiré in je foto

Stel je maakt een foto van een onderwerp met een fijn patroon. Dan moet je weten dat in je camera ook een patroon zit, namelijk het patroon in de organisatie van de pixels. Soms zijn die twee patronen zo georganiseerd dat er een derde patroon ontstaat, één die je op het oog niet ziet: moiré. Dat kan zelfs gepaard gaan met extra kleuren. Moiré komt in de natuur bijna niet voor, dus het kan zijn dat je het niet (eerder) bent tegengekomen met fotograferen. Bij fijne patronen (of grovere patronen op grote afstand) kan het wel voorkomen, vooral bij kleding (bruidsjurk!), architectuur (dakpannen) etc. 

Wat kun je tegen moiré doen?

Doordat de combinatie van twee patronen een nieuw patroon vormt, zie je moiré. Zou je het net anders organiseren, dan verdwijnt de moiré wellicht weer. Je kunt dus proberen de camera iets te draaien en zo de organisatie van je pixels (patroon één) in een andere verhouding tot het patroon in het onderwerp te zetten. Soms kan het helpen om het scherpstelpunt te wijzigen (zodat het gedeelte met moiré wellicht iets minder detail krijgt), of de brandpuntsafstand. Wil je een beeldscherm fotograferen? Speel dan met de sluitertijd, om niet in de war te raken met de beeldfrequentie. 

Anti-aliasing filter

Om moiré te verminderen (of verwijderen) is een speciaal anti-aliasing filter in de meeste camera geplaatst. Als het filter te sterk is, levert dit een waziger foto op die echter is geen moiré bevat. Als een zwakker filter wordt gebruikt, zal de afbeelding scherper zijn, maar is de kans groter dat in sommige omstandigheden toch moiré optreedt. Als je camera geen ingebouwd anti-aliasing filter heeft, kun je er één los op het objectief plaatsen, zoals bij DSLR’s nodig is. 

Oplossen in nabewerking

Je kunt moiré ook verminderen in de nabewerking. Hier lees je hoe dat gaat.

Moiré kan bij de meeste camera’s voorkomen, dus wees alert en bespaar jezelf een hoop werk in de nabewerking.

 

afbeelding van Amy Schutte

Amy Schutte | Redacteur

Bekijk alle artikelen van Amy