De eerste foto met mensen (door Daguerre) in een nieuw licht geplaatst

In 1826 of 1827 maakte Joseph Nicéphore Niépce de eerste foto. Ruim 10 jaar later maakte Louis Daguerre een foto van Boulevard du Temple in Parijs. Deze foto geldt als de eerste waarop mensen te zien zijn. Dat is bijzonder, omdat de fototechniek destijds nog niet zo ver geavanceerd was dat er met korte sluitertijden kon worden gewerkt zoals we deze vandaag de dag kennen. Sterker nog, foto's bij klaarlichte dag - zoals die van Daguerre – hadden al snel een sluitertijd van een kwartier tot zelfs een half uur.

Deze lange sluitertijden zorgden ervoor dat het uitzonderlijk lastig was om mensen op de foto te zetten. Zij bewogen meestal te snel om gevangen te worden in een beeld. Natuurlijk kon je mensen vragen om te poseren, maar zelfs dan was het nog moeilijk. Probeer maar eens helemaal stil te zitten voor minstens een kwartier! 

Daarom is het zo bijzonder dat er op dit ogenschijnlijk zo normale beeld van Boulevard du Temple te Parijs twee mensen te zien zijn. Een man laat zijn schoenen poetsen en is vereeuwigd in het beeld van Daquerre. De houding van de man riep echter vragen op bij Wilmar Dik. Hij zegt: 'De man staat gedurende de gehele foto, vrij duidelijk, op één been. Opeens bedacht ik me: heeft die man echt zo lang stil gestaan? Zou het niet veel korter kunnen zijn geweest? Een wissel van schoen/been zou je zien op de foto. De positie van het linker- en rechterbeen is namelijk net iets anders. Als een been bijvoorbeeld voor vijftig procent van de sluitertijd op één plek blijft dan ziet dat er meer uit als grijs (in plaats van zwart). Maar de twee benen van de man zijn echt behoorlijk zwart. En hebben een redelijk scherpe rand van zwart naar wit. Van een been/schoen wissel was dus (naar mijn idee) geen sprake.' 

Hoe lang kun je bezig zijn met één schoen?

Als de sluitertijd echt een kwartier of langer was, dan kan het natuurlijk dat het paar op de foto is gevraagd om expres lang stil te staan. Hoe lang kan een professionele schoenpoetser immers bezig zijn met het poetsen van één schoen?  Dit is ook wat Wilmar zich afvroeg: 'Het zat me niet lekker en ik besluit er toch weer in te duiken. De meeste websites hebben het over een tijd van tien minuten of langer en niemand vermeldt dat het toch wel gek is dat het poetsen van één schoen zo lang zou duren. Dus ik blijf verder zoeken.'

Officiële documenten

Uiteindelijk stuit Wilmar op een publicatie uit 1840 in Galerie de la Presse. In het bericht wordt aangekondigd dat Louis Daguerre een grote uitvinding heeft gedaan.

Dit is de Engelse vertaling van bovenstaande tekst volgens Google Translate:

Gentlemen, he said, at the meeting of June 15, 1839, we believe that we are meeting wishes of the room, offering you to acquire the property of a discovery too useful than uninspired, it is important, in the interest of the sciences and the arts, to be able to The advertisement. Mr. Daguerre, continued further on, Mr. Minister, Mr. Daguerre has succeeded in fix the images of the dark room and thus create, in four or five minutes, by power of light, drawings, where objects retain their shapes, even their smallest details, where the effects of linear perspective, and the degradation of tones, from the aerial perspective, are charged with an unknown delicacy so far.

'Vier of vijf minuten dus, ik had al zo’n vermoeden! Het is vreemd dat op de meeste plekken op het internet staat dat de sluitertijd tien minuten tot bijna een half uur was. Zelf onderzoek doen loont. Nu alleen nog even iedereen informeren, misschien is deze publicatie een mooie start!' concludeert Wilmar.

Met dank aan: Gary W. Ewer, ed., The Daguerreotype: an Archive of Source Texts, Graphics, and Ephemera, www.daguerreotypearchive.org.

Over Wilmar Dik

Wilmar Dik is een beroepsfotograaf.

WilmarDik.nl (portfolio site), 
Wilmarphotography.com (reisfotografie) 
Mensen.photo (portretfotografie).