Portret: in zwart-wit of niet?

Zwart-wit foto’s geven een bepaalde sfeer aan je foto’s. Die sfeer moet natuurlijk bij je foto passen. Waar let je op, en welke portret foto maak je zwart-wit?

Goede instellingen voor zwart-wit

Goede zwart-wit foto’s maak je in eerste instantie in kleur. De meeste camera’s geven je de mogelijkheid om direct zwart-wit (monochrome) foto’s te maken, maar er wordt dan al compressie toegepast in de camera. Om controle te houden over het eindresultaat, kun je daarom het beste de foto’s pas naar zwart-wit converteren in de nabewerking. Voor de meeste controle fotografeer je in RAW. Omdat in RAW veel informatie wordt opgeslagen, zijn de foto’s overigens altijd in kleur.

Kleurgebruik

Sommige fotografen kiezen ervoor om een portret eenvoudigweg om te zetten in zwart-wit wanneer de kleuren niet mooi zijn. Complementaire kleuren werken vaak goed in een foto. Denk aan kleding van het model met de achtergrond. Als je in opdracht een portret hebt gemaakt, kun je er natuurlijk voor kiezen om de foto zowel in kleur als zwart-wit aan te leveren. Veel mensen voelen zich immers erg tot zwart-wit foto’s aangetrokken.

In zwart-wit kunnen foutjes in je portret eerder zichtbaar zijn

Kleuren trekken de aandacht, zeker felle kleuren. Ze trekken de blik van de kijker. In sommige gevallen kan dat ook betekenen dat de aandacht van foutjes wordt afgeleid. In zwart-wit kunnen dingen als oneffenheden of een minder goede compositie ineens veel meer opvallen. Als je je portret foto naar zwart-wit wil converteren, is het dus goed om eens kritisch naar je foto te kijken: is de compositie goed? Waar zitten de lichte en donkere delen? Hoe zit het met het contrast?

Licht voor zwart-wit

Contrast maakt een zwart-wit foto sterk. Zoek maar eens naar het werk van Ansel Adams. Je kunt daarom het contrast verhogen in de nabewerking. Je kunt lichte delen lichter maken en donkere delen donkerder, met de doordrukken en tegenhouden gereedschappen in bijvoorbeeld Photoshop. Denk er wel aan dat lokaal contrast alle oneffenheden ook verscherpt. Kleine rimpeltjes zijn bijvoorbeeld veel meer aanwezig als je het lokaal contrast verhoogt, wat niet altijd wenselijk is.

Scherptediepte in een zwart-wit portret

Een kleine scherptediepte werkt ook erg goed bij zwart-wit portretten. Normaal gesproken vormt de verandering in kleur een natuurlijke scheidslijn tussen het onderwerp (het model) en de achtergrond. In zwart-wit zul je op een andere manier diepte moeten geven aan je foto. Een onscherpe achtergrond werkt daarom goed, en zorgt ervoor dat de aandacht uitgaat naar het model. Een onscherpe achtergrond (kleine scherptediepte) krijg je door je diafragma opening groot te maken (een klein f/getal).

Een zwart-wit portret kan prachtig zijn. Het heeft een bepaalde elegantie, en tijdloosheid. Maar je foto moet bij een conversie naar zwart-wit gebaat zijn. Is dit niet het geval, kies dan voor kleur.

• Lees ook: Een portret met karakter