(Het belang van) beeldschermkalibratie

Alle computerbesturingssystemen hebben standaard een aanpassingsfunctie waarbij er een aantal kleuren en contrasten voorbijkomen waarbij je dan zelf moet bepalen wat volgens jou de juiste weergave is, maar dit is absoluut niet voldoende. Het is beter je te verdiepen in de twee vormen van kalibratie.

Softwarematig kalibreren

Er wordt onderscheid gemaakt tussen software- en hardwarematige kalibratie. Dit zijn nogal verwarrende termen want in beide gevallen gebruik je software om de kalibratie te kunnen uitvoeren. En je hebt bovendien voor allebei een meetsensor nodig om de meting op je beeldscherm te kunnen doen. Zo’n sensor correspondeert met de software die je op je besturingssysteem hebt geïnstalleerd. Op deze manier kalibreer je eigenlijk de grafische kaart in je systeem en dus niet je beeldscherm. Dit is niet volledig nauwkeurig en vaak instabiel. Met name als je werkt met grote RAW-beelden kunnen er kleurzwemen ontstaan omdat je grafische kaart bepaalde kleurtonen weglaat. Ook vraagt de software je bij deze vorm van kalibreren vaak om zelf nog aanpassingen te maken in de vorm van het aanpassen van de helderheid en contrastfuncties in het menu van je beeldscherm waarmee je de kalibratie per ongeluk nog op een negatieve manier zou kunnen beïnvloeden.

Hardwarematig kalibreren

Beter is het om te kiezen voor hardwarematige kalibratie. Bij deze vorm van kalibreren komt dus ook software kijken, maar deze komt altijd rechtstreeks bij de monitorfabrikant vandaan en is daarmee gebonden aan het type beeldscherm dat je gebruikt. Het grote verschil met softwarematig kalibreren is dat je nu daadwerkelijk de monitor instelt. Het ICC-profiel, een zogenaamd kleurenprofiel, wordt vervolgens opgeslagen op je besturingssysteem waardoor fotobewerkingsprogramma’s zoals Adobe Photoshop weten wat de juiste kleurconversies zijn. Hardwarematige kalibratie is de meest nauwkeurige vorm van kalibratie.

Fabriekswaarden en verschillende toepassingen

Als je een professioneel beeldscherm koopt is deze vanuit de fabriek reeds gekalibreerd. Toch is het zaak om deze zelf alsnog in te stellen. Ten eerste omdat het profiel van je monitor nog niet op je besturingssysteem is weggeschreven waardoor je fotobewerkingsprogramma er geen rekening mee kan houden. En ten tweede omdat je zelf moet bepalen op welke waardes je wilt werken. Deze zijn ook afhankelijk van voor welk medium je bewerkt. Als je foto’s voor online gebruik bewerkt zal je een andere kleurtemperatuur willen hanteren dan wanneer je jouw foto’s wilt afdrukken. Dit heeft te maken met onder welke lichtomstandigheden jouw foto’s straks te zien zijn. Je kunt dan ook meerdere kleurprofielen aanmaken en daartussen switchen als je voor een ander medium aan het werk bent.

Bijhouden van de kalibratie

Bij gebruik gaat de monitor verlopen van kleur ten opzichte van het ingestelde kleurenprofiel. Na ongeveer 200 gebruiksuren is het verstandig om de kalibratie opnieuw uit te voeren en bij te stellen. Dit komt gemiddeld neer op iedere maand.