Foto's met lange sluitertijden

Lange sluitertijden worden gebruikt bij stilstaande onderwerpen, wanneer er weinig licht is. Of je kunt ze gebruiken bij bewegende onderwerpen, om juist het bewegende deel onscherp te krijgen terwijl de rest van je foto wel scherp is. Zo kun je in je foto laten zien dat het onderwerp beweegt. Hoe doe je dat?

Sluitertijd 

Wanneer er een foto gemaakt wordt, gaat de sluiter in je camera open. Hierdoor wordt licht doorgelaten, dat vervolgens op de sensor valt en een beeld creëert; je foto. Hoe lang de sluiter open staat, de sluitertijd, bepaalt hoeveel licht er op de sensor valt. Hoe langer de sluitertijd, hoe meer licht erop valt en hoe lichter je foto wordt. Natuurlijk afhankelijk van de andere belichtingsinstellingen, diafragma en ISO.

Neem de tijd

Voor fotograferen met lange sluitertijden heb je wat geduld nodig. Soms duurt het enkele minuten voor één enkele foto gemaakt is. Het is in elk geval zeker geen klik-en-ga oefening. Je moet het shot echt klaarzetten. Om geen onscherpte in je foto te krijgen, heb je voor lange sluitertijden altijd een statief nodig. Of in elk geval een vlak oppervlak om de camera op te plaatsen. Je kiest op je gemak de beste compositie uit, maakt de lichtinstellingen, zet alles klaar. Dit allemaal nog voor je daadwerkelijk af kunt drukken. 

Hoe doe je het?

Om foto’s met hele lange sluitertijden te maken, moet je uiteraard de sluitertijd instellen. Je kunt dit doen door je camera volledig op manueel te zetten. Je maakt alle instellingen dan zelf met behulp van de interne belichtingsmeters van je camera. Of je kunt de camera op T of Tv zetten. Dit is de sluiterprioriteit en houdt in dat je de sluitertijd zelf instelt, en de camera daar de andere instellingen bij maakt. 

Lange sluitertijden

Welke sluitertijd kies je? Dat ligt heel erg aan het onderwerp. De bedoeling van deze ‘long exposure’ fotografie is om beweging in je beeld te vangen. Het ligt er erg aan hoe snel het onderwerp beweegt. Voor een snel rijdende auto krijg je al beweging in je beeld met een sluitertijd van minder dan een seconde, om sterrensporen te vangen ga je naar ruim een kwartier. Het ligt aan het effect dat je wil bereiken. Wil je nog structuur in de golven zien, maar een kleine witte waas? Dan zou je eens met twee seconden kunnen beginnen. Voor hele melkachtige, witte, mistige golven kun je eens aan de slag met een sluitertijd van 10 seconden. Maak een aantal testfoto’s en controleer of je tevreden bent met het resultaat. Er zijn ook apps die je kunt gebruiken om sluitertijden te berekenen. 

Overdag gebruik je een ND filter voor lange sluitertijden

Je hebt nu een sluitertijd gekozen om beweging in je onderwerp te krijgen. Laten we er even vanuit gaan dat je minimaal 1 seconde nodig hebt. Dan kun je het diafragma kleiner zetten (een groter f/getal) en de ISO zo laag mogelijk. Maar zelfs als je deze beide op hun minst lichtgevoelig zet (of op auto), zal je foto overdag nog overbelicht zijn. Je kunt dan een ND filter gebruiken. Dit filter houdt een gedeelte van het licht tegen, waardoor je wél met lange sluitertijden kunt fotograferen, zonder een overbelichte foto te krijgen. Je hebt ze in verschillende sterktes, afhankelijk van wat je nodig hebt. Voor fotos midden op de dag kun je waarschijnlijk wel een 10-stopper gebruiken. Dit betekent, inderdaad, dat het filter maar liefst 10 stops compenseert, Stel eerst scherp, voor je het filter voor op je camera zet. Het  donkere filter maakt het voor de camera moeilijk om te focussen in autofocus, dus dat kun je beter van tevoren doen. 

Afstandsbediening

Het is aan te raden om de sluiter op afstand af te laten gaan, als je in het bezit bent van een afstandsbediening. De trillingen van je hand op de camera kunnen de rest van de foto anders namelijk onscherp maken, terwijl je streeft naar een scherpe foto met bewegngsonscherpte. Heb je geen afstandsbediening? Stel je camera dan in op de timer, zodat het statief met de camera (hopelijk) alweer gestabiliseerd is wanneer de foto genomen wordt.