Tips voor het fotograferen van bliksem

Benodigdheden

Je kunt bliksem fotograferen met elke camera waarbij je zelf de sluitertijd aan kunt passen. Dat is mogelijk met elke spiegelreflexcamera en compacte systeemcamera's. Omdat je met een lange sluitertijd gaat werken, is ook een statief geen overbodige luxe. Als je dit niet hebt, kun je de camera ergens stevig neerzetten, maar dit werkt lang niet zo gemakkelijk als een statief. Tot slot is een draadloze afstandsbediening voor je camera handig. Het indrukken van de knop kan namelijk voor beweging zorgen, waardoor een foto met lange sluitertijd kan mislukken. Met een afstandbediening raak je je camera niet aan.

Foto © Peter Kort

Voorbereiding

Houd het weerbericht goed in de gaten. Onweer zie je vaak al ruim van tevoren aankomen, omdat de lucht dan langzaam donker wordt. Bij nacht kun je gebruik maken van de Buienradar-app of website. De website van Buienradar heeft een speciale Bliksempagina. Je ziet dan waar het in Nederland onweert.

Instellen

Als je bliksem fotografeert, zorg er dan voor dat je met een sluitertijd tussen de vijf en dertig seconden werkt. De omgeving en de hoeveelheid bliksemflitsen bepalen de optimale sluitertijd. Je kunt een bliksemschicht op twee manieren fotograferen. In de handmatige stand ('M' van manual) of met sluitertijdvoorkeuze, ('TV' bij Canon en 'S' bij Nikon). De sluitertijdvoorkeuze is handig, omdat je dan alleen de sluitertijd hoeft in te stellen, je camera zoekt de andere instellingen er zelf bij. Het nadeel is dan wel dat je geen volledige controle hebt over het resultaat. Daarom gaat de voorkeur uit naar de handmatige stand. Omdat we met een lange sluitertijd willen fotograferen kiezen we voor een lage iso-waarde. Vervolgens bepaal je met het diafragma hoeveel licht er op de foto komt. Een diafragma van rond de f/5.6 of f/8 zorgt ervoor dat je foto grotendeels scherp is.

Foto © Robin Timothy Fähnrich 

Intervalmodus

Heb je een camera die beschikt over een intervalmodus, dan is het zeer handig deze te gebruiken. Hiermee stel je de camera in om automatisch een serie foto’s te maken met een door jou bepaalde interval (pauze). Zo kun je bijvoorbeeld instellen om een serie van tien foto’s te maken, met telkens een tussenpauze van 1 seconde. Je kunt de camera nu gewoon zijn werk laten doen! Een intervalfunctie vind je op veel spiegelreflexcamera’s van Nikon (D5000-serie en hoger). Bij Canon-spiegelreflexen ontbreekt deze functie. Dit kun je oplossen door een intervaltimer aan te schaffen: een afstandsbediening waarop je een interval kunt instellen.

Testfoto

Maak een testfoto om te zien of de camera goed ingesteld is. Is het omgevingslicht (bijvoorbeeld straatlantaarns) te helder, kies dan een kleiner diafragma, bijvoorbeeld f/11. Wil je juist meer omgevingslicht terugzien in de foto? Kies dan voor een hogere iso-waarde. En dan is het een kwestie van afwachten en geduld hebben. Bliksemfotografie is een combinatie van geduld hebben, veel foto's maken en een beetje geluk hebben. Succes!

Foto © Robin Timothy Fähnrich 

Peter en Robin

De foto’s in dit artikel zijn gemaakt door Peter Kort en Robin Timothy Fähnrich. Peter werkt met een Nikon D5000 en gebruikt de Nikon 18-55mm kitlens om bliksem te fotograferen. Hij legt uit hoe hij het aanpakt: ‘Ik kies voor een lage iso-waarde, een diafragmawaarde rond f/11 en een sluitertijd van 5 tot 15 seconden. Vervolgens selecteer ik de intervalmodus om een serie foto’s te maken met een tussenpoos van één seconde. Wat ik persoonlijk handig vind is de optie ‘spiegel voorspanning’. Dit zorgt ervoor dat de spiegel eerst omhoog gaat als je de sluiterknop indrukt, pas bij de tweede keer indrukken wordt de foto gemaakt en zakt de spiegel weer. Zo voorkom ik trillingen die veroorzaakt kunnen worden door het opklappen van de spiegel. Als ik alles heb ingesteld monteer ik mijn camera op een statief en kies ik de richting waarin ik wil fotograferen. Deze foto’s zijn gemaakt tijdens een onweersbui in de omgeving van Hoofddorp en Rijsenhout.’

Robin maakte zijn foto’s vanuit een flatgebouw in Enschede. Daardoor kreeg hij tegelijkertijd een mooi overzicht over de stad en een paar fraaie bliksemfoto’s. ‘De foto’s zijn gemaakt met een Canon EOS 550D in combinatie met een Samyang 8mm Fisheye-lens. Dit is een handmatige lens en ik heb zelf alles moeten instellen. De focus is ingesteld op oneindig, de diafragmawaarde op f/3.5. De iso-waarde heb ik ingesteld op 100 en de sluitertijd op 30 seconden. Ik laat de camera elke 30 seconden een foto maken met een tussenpauze van een seconde. Op deze manier mis je bijna geen bliksem, tenzij die in die ene seconde valt. Het fotograferen van bliksem blijft toch een kwestie van geluk, de onweersbui moet maar net recht over je heen gaan of aan de horizon voorbij trekken, wil je de flitsen goed kunnen fotograferen.’

|
Foto © Peter Kort