Tips voor hdr fotografie

'Elke fotograaf wordt regelmatig geconfronteerd met het beperkte dynamisch bereik van zijn of haar fotocamera. Die prachtige landschapsfoto waarbij de wolken in de lucht overbelicht zijn en grote witte vlakken vormen of anders wel die avondfoto waarbij de schaduwen helemaal zwart geworden zijn en de lantaarnpalen de omgeving nog steeds overstralen. Dit heeft alles te maken met het feit dat een camerasensor minder contrastverschil kan vastleggen dan wij met het menselijk oog kunnen zien. Daarom moet een fotograaf bij een scène met een groot contrastverschil bij het instellen van de belichting al rekening houden met wat hij/zij het belangrijkste in de foto vindt. Met de hdr techniek hoeft deze keuze niet gemaakt te worden, zowel de donkere als de lichte delen van de foto laten dan alle details zien', legt Natasja uit.

Meerdere opnames worden één

'High Dynamic Range (hdr) fotografie is een methode waarmee met behulp van meerdere opnames één foto wordt samengesteld', vertelt Natasja. 'Thuis maak je daar dan, met behulp van software, een hdr foto van. Dit wordt gedaan door een aantal foto’s te maken (meestal drie) van dezelfde scène met verschillende belichtingen; -2 onderbelicht, 0 juist belicht en +2 overbelicht. Er ontstaat dan een foto die zowel details in de donkere als in de lichte delen laat zien. Kenmerkend van een hdr foto is ook dat de structuur van onder meer bakstenen, boomschors en metaal veel duidelijker uitkomt.'

Negatief

Natasja vindt het jammer dat de techniek een negatieve naam heeft gekregen door de onrealistische resultaten die vaak te zien zijn. 'Een deel van deze negatieve naam komt, doordat men te ver doorslaat in de bewerking, maar een deel daarvan heeft ook te maken met hoe we gewend zijn naar foto’s te kijken. Hdr foto’s wijken af van wat we gewend zijn in foto’s, waardoor de foto anders op ons overkomt, maar daar ik houd ik juist van. Soms bedenk ik later pas dat een foto geschikt was geweest om er een hdr van te maken. Dan gebruik ik de software om de foto toch om te zetten. Dit gaat echter wel ten koste van de kwaliteit.'

Waar moet je op letten?

• Allereerst kun je het beste in raw fotograferen. Daarmee leg je de meeste gegevens vast in de hoge lichten, maar ook in de lage lichten.
• Bij hdr wil je exact dezelfde foto's maken met verschillende belichtingen. Die foto's worden later samengevoegd tot één foto. Gebruik daarom een statief om precies dezelfde composities te krijgen.
• Het is aan te raden om een afstandsbediening te gebruiken, zodat de ontspanknop niet ingedrukt moet worden en alle beweging en trilling voorkomen worden.
• In de M-stand kun je alles zelf bepalen, zodat de instellingen niet veranderen tijdens het fotograferen. Ook handmatig scherpstellen is erg handig.

Uitleg bij hdr foto’s

Foto © Natasja Juist

'Dit is de Cathedrale van Coulances in Frankrijk. Deze werd na de grote stadsbrand van 1218 opgetrokken uit de resten van een 12e-eeuws kerkgebouw. Ik kom al sinds mijn kindertijd elke zomer in Normandië. Langs deze kathedraal ben ik al tientallen keren gelopen, maar ik heb nooit een foto gemaakt. Nu liep ik er voor de eerste keer dat ik "echt" fotografeer langs en heb een rondje om het gebouw gemaakt voordat ik een foto maakte. Tegen de meeste regels in, ben ik er in het midden voor gaan staan om de foto te nemen. Omdat het die dag erg bewolkt was, besloot ik om er een hdr van te maken. Mijn eerste hdr foto! Nadat ik de foto omgezet had, zag ik dat de lijnen niet recht stonden. Ik heb ze toen rechtgetrokken en er bleef een prachtige foto over van een schitterend bouwwerk. Een geslaagde eerste hdr foto.'

Foto © Natasja Juist

'Zonsondergang gefotografeerd in Doetinchem. Ik zag deze koeien staan bij een mooie boom die net in de bloei stond. Dat leek me een mooie compositie. Toen ik thuis kwam kreeg ik de foto niet zo mooi als ik in gedachten had. De koeien bleven te donker ten opzichte van de achtergrond. Daarom heb ik de foto opnieuw geopend en bewerkt als hdr foto en toen kwamen de koeien er wel mooi uit.'

Foto © Natasja Juist

'Dit spoor wordt nog steeds gebruikt door de stoomtram die vanuit Hoorn naar Medemblik gaat. De Museumstoomtram vertelt over de geschiedenis van de stoomtram in Nederland. De collectie stoomtramlocomotieven, rijtuigen en wagens wordt gerestaureerd en al rijdend gepresenteerd op de twintig kilometer lange lokaalspoorweg tussen Hoorn en Medemblik uit 1887. Deze spoorweg is compleet met de oorspronkelijke stations bewaard gebleven. Door deze oudheid besloot ik er een zwart/wit hdr van te maken.'

Foto © Natasja Juist

'Deze paarden stonden in Oostwoud in de wei. De kleuren waren prachtig en de wolken waren zwaar. Thuis heb ik lang nagedacht, want ik kreeg tijdens het bewerken maar niet het gewenste resultaat. Ik heb toen besloten om de foto te bewerken in hdr et voilà. Ik vind hem prachtig en de foto komt nu heel dicht bij het beeld dat ik voor ogen had toen ik de foto maakte.'

Foto © Natasja Juist

'Ik kwam op een grauwe dag bij Slot Beeckestijn in Velsen. Doordat er een oude auto voor het gebouw stond, dacht ik: ik maak hier een hdr van om de lucht te veranderen en het slot dichterbij de oudere tijd te brengen.'